خانم دکتر زهرا گویا، استاد دانشگاه شهید بهشتی و عضو پیشین شورای اجرایی انجمن ریاضی ایران، تندیس و لوح سپاس بیست و سومین دوره جایزه ترویج علم را از انجمن ترویج علم ایران دریافت کرد. این جایزه به پاس قدردانی از فعالیت‌ها و تلاش های پویا، تأثیرگذار، مسیولانه، هدفمند و همه‌ جانبه در راستای گسترش علم و آموزش ریاضی در سطوح مختلف، با هدف ترغیب افراد به دانش ریاضی و یادگیری آن، انتشار یافته های پژوهشی و برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی پیوند دهنده این دانش ارزشمند با اجتماع به وی اهدا گردید. در این مراسم رییس و خزانه‌دار انجمن ریاضی ایران نیز حضور داشتند

انجمن ریاضی ایران این موفقیت را صمیمانه به ایشان تبریک عرض می‌نماید.

 

 

گزارش «اولین همایش ریاضیات، جذابیت‌ها و چالش‌های آن»

فرهنگ و اندیشه ریاضی شماره ۷۱ (پاییز و زمستان ۱۴۰۱) منتشر شد

مقاله‌ها

طی بازدیدی که آقای دکتر محمد صال‌مصلحیان، رییس محترم انجمن ریاضی ایران در روز سه شنبه ۱۱ بهمن ماه ۱۴۰۱ از دانشکده‌ی ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه حکیم سبزواری داشتند، نشستی صمیمانه با رییس و تعدادی از اعضای هیأت علمی دانشکده انجام گرفت. در این جلسه، ریاست انجمن ریاضی ایران، ضمن تأکید بر اهمیت و جایگاه ریاضیات محض در گسترش مرزهای دانش و تعمیق نظریه های ریاضی، به نقش کلیدی ریاضیات کاربردی در مدلسازی و کمک به سایر علوم و مهندسی اشاره نمودند. ایشان ریاضیات محض را مانند قاعده ی یک هرم توصیف کردند که قسمت میانی این هرم را ریاضیات کاربردی و قله‌ی آن را کاربردهای ریاضی در  مهندسی برق، مکانیک، اقتصاد و نظایر آن می‌سازند. ایشان با اظهار تأسف از عدم وجود انگیزۀ کافی در همکاران ریاضی دانشگاه‌های کشور به دلیل مشکلات متفاوت، توصیه‌ بر کار جدی اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی ریاضی محض و کاربردی در حوزه‌های تخصصی خود برای تولید ریاضیاتی قوی و زیبا نمودند. وی هجمه‌های موجود بر تحقیقات نظری در علوم پایه را نادرست دانسته و تأکید کردند که گرچه تحقیقات کاربردی از اهمیت ویژه برخوردار است نباید تحقیقات محض، بی‌فایده انگاشته شود. ایشان برهان‌های بیان شده توسط اساتید ریاضی را تضمین کنندۀ درستی یک کاربرد و یا یک فناوری دانسته و آن را موجب آسودگی خاطر کاربران ریاضیات هنگام استفاده از ریاضی در شاخه‌های مختلف علم توصیف کردند. ایشان در بخشی از صحبت‌های خود به این موضوع اشاره نمودند که در ریاضیات محض نشان می‌دهیم که ابزارهای موجود در ریاضی که مورد استفادۀ سایر علوم برای حل مشکلات جامعه و صنعت هستند، پایه‌های محکم و  قابل اعتمادی دارند؛ به عبارت دیگر، خانه‌ای روی آب نبوده و پایه‌های محکم و قابل اعتمادی دارد.

    ایشان مرزبندی بین ریاضیات محض و کاربردی و جدا کردن موضوعات مختلف ریاضیات را نادرست دانسته و بیان داشتند در خارج از کشور این مرزبندی‌ها بسیار کمرنگ‌ و یا حتی در برخی موارد فاقد هرگونه حیطه‌بندی می‌باشد، که این موضوع از مشارکت ریاضیدانان غربی در تیم‌های تحقیقاتی وسیع و گسترده و درک آنها از روند علم نشات می‌گیرد.

 

 

ایشان در پاسخ به این سوال که در حال حاضر بایستی به چه زمینه‌های تحقیقاتی پرداخته شود، بیان داشتند، بایستی تعاملاتی بین ریاضیدانان با دانشمندان سایر علوم برقرار شود. بخشی از مسایل و نه همه آنها قطعاً از سایر علوم مانند فیزیک، شیمی، کامپیوتر، مهندسی و… خواهد بود و بخش دیگر آن حاصل آزاداندیشی خود ریاضیدانان است. در همین خصوص، ایشان اظهار داشتند، ریاضیات مانند رودخانه‌ای است که شریان اصلی آن در کشورهای توسعه یافته است، زیرا ریاضیدانان این کشورها عمدتاً در تیم‌های تحقیقاتی وسیع و گسترده بر روی پروژه های کاربردی و صنعتی کار می کنند یا در مرزهای علم به فعالیت مشغولند. آنها می‌دانند در حال حاضر چه موضوعاتی، مسایل اصلی روز و مهم را تشکیل می‌دهند. بنابراین، تعاملات علمی با کشورهای پیشرو و مراکز علمی تحقیقاتی را برای جلوگیری از تکرار کارهای انجام شده و اجتناب از کار روی موضوعات حاشیه‌ای و کم اهمیت ضروری دانستند.

همچنین در بخش دیگری پیرامون ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه، بیان کردند: بازخورد مناسب بین صنعت و دانشگاه رخ نداده است و هرکدام مسیر خود را می پیمایند. عمدتا دو مشکل اساسی در ارتباط بین صنعت و دانشگاه وجود دارد: اول اینکه آن مهارتی را که صنعت به آن احتیاج دارد ما در دانشگاه‌ها آموزش نداده‌ایم و دوم اینکه علمی که در دانشگاه‌ها تولید می‌شوند قرابتی با مسایل در صنعت ما ندارند. این همراه با نحوه آموزش مدرسه‌ای و دانشگاهی ما که در آن دانش‌آموزان و دانشجویان را چراپرس و چگونه پرس بار نمی‌آوریم و تفکر انتقادی را در آنها رشد نمی دهیم، تاکنون اجازه نداده است بتوانیم علم و فناوری‌مان را به نحو مناسبی به هم پیوند دهیم.

 

امید باغانی

دانشیار گروه ریاضی کاربردی

دانشگاه حکیم سبزواری