بیانیۀ انجمن ریاضی ایران

آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی

ارتقای شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی اغلب در قالب ترفیع سالیانه، تبدیل وضعیت استخدامی، و ارتقای مرتبه صورت می‌پذیرد. این امر مستلزم فعالیت‌های مشخصی از سوی اعضای هیئت علمی است که ارزیابی آن‌ها از طریق محاسبه کمی و تا حدودی کیفی امتیازات در چهارچوبی معین انجام می‌شود. گرچه پژوهش ستون فقرات کار دانشگاهی است، تأکید بیش از حد بر کسب امتیازات پژوهشی برای ارتقای شغلی فشار روانی فراوانی به تمام همکاران و به‌خصوص همکاران جوان وارد می‌کند. تغییرات پیاپی آیین‌نامه‌های مرتبط و کمی‌سازی آن، به‌جای اصالت‌دادن به کیفیت و بهادادن به داوری متخصصان، این فشارها و سردرگمی را به‌مراتب بیشتر می‌کند. چنین آیین‌نامه‌هایی همکاران دانشگاهی را به‌سوی جمع‌آوری امتیاز بدون درنظرگرفتن رضایت‌بخشی و تأثیرگذاری فعالیت مربوطه هدایت کرده و آن‌ها را از انجام امور مهم داوطلبانه (بدون چشمداشت به هرگونه امتیاز) دور می‌کند.

تأکید زیاد بر کثرت چاپ مقالات پژوهشی (از طریق چاپ مقالات متعدد و بی‌فایده در موضوعات کم‌اهمیت و حاشیه‌ای علم) و کمیت‌گرائی به‌جای کیفیت‌گرائی باعث شده است که دیگر تلاش‌های اعضای هیئت علمی از جمله ترویج علم، حل مشکلات صنعت، توجه به معضلات اجتماعی و فرهنگی جامعه، و به‌ویژه فعالیت‌های آموزشی آنان در سایه قرار گرفته و رو به افول گذارد. این در حالی است که یک عضو هیئت علمی می‌تواند در سطح ملی و بین‌المللی در چهار حوزۀ (الف) پژوهشی، (ب)آموزشی، (ج)فناوری، و (د) تأثیرگذاری اجتماعی فعالیت کند که در نهایت انتظار می‌رود به گسترش مرزهای دانش برای دستیابی به مرجعیت علمی، توسعه فناوری برای تولید، و حل مشکلات جامعه منجر شود. آشکار است که تمام این چهار حوزه بر یکدیگر تأثیر و تأثر متقابل دارند.

تحقیق و حل مسائل جدی و پیچیده در همۀ رشته‌های دانشگاهی، زمان‌بر است و نمی‌توان به دنبال دستاوردهای فوری بود. دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی باید اعضای کیفی‌کار خود را شناسائی کرده، سرشت فعالیت آنان را درک نموده، و تمهیدات واقع‌بینانه‌ای را برای ارتقا شغلی آنان فراهم کنند.

همچنین یکی دیگر از مشکلات موجود در آیین‌نامه‌ها، نادیده گرفته‌شدن تفاوت ماهوی رشته‌ها و گرایش‌های علمی و به تبع آن داشتن انتظارات تقریباً یکسان از همه است. در واقع، معیارهای ارزیابی در رشته‌های مختلف باید متفاوت و متناسب با رشته، اما هم‌سطح با معیارهای بین‌المللی باشند.

هر عضو هیئت علمی باید بر اساس توانایی‌های خود برنامه‌ای چندسالانه و عینی از فعالیت‌های دانشگاهی ارائه دهد، و اگر حداقل در یک مورد از فعالیت‌های چهارگانه پژوهشی، آموزشی، فناوری، و تأثیرگذاری اجتماعی کارهای نوآورانه، اصیل، مهم، فاخر و در سطح بین‌المللی انجام دهد و در سایر موارد طبق عرف جهانی فعالیت نماید، بتواند با تأیید داوران متخصص از کل فعالیت‌ وی، ارتقای مرتبه یابد.

از دست‌اندرکاران و تصمیم‌سازان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتظار می‌رود برای سیاستگذاری، تدوین و تصویب آیین‌نامه و شیوه‌نامه‌های مربوط، نظر انجمن‌های علمی را اخذ و با مشارکت‌دادن آنان در این حوزه‌ها به بهبود سیاست‌های علمی و اصلاح فرایندها همت گمارند.

انجمن ریاضی ایران

این بیانیه به وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و نیز روسای محترم دانشکده‌های علوم ریاضی دانشگاه‌ها ارسال گردیده است.

رویداد ترویج علم

روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه

لینک شرکت در افتتاحیه

https://www.skyroom.online/ch/nrisp.ac.ir/tarvije-elm