فقدانِ پژوهشگر و استاد نظریه اعداد که از رشته داروسازی به ریاضی روی آورد و تمام عمر خود را وقف آموزش و پژوهش نمود، زنده یاد مرحومه فریده فیروزبخت بر جامعه علمی ایران تسلیت باد.
برای مشاهده حدسیه فیروزبخت کلیک نمایید.
برای فیروزبخت…
نمی دانم از کجا شروع کنم و از کجا بنویسم. در همان روزهای اولی که به هسته ی پژوهشی نظریه اعداد در خانه ریاضیات اصفهان وارد شدم، حرف از خانم فریده فیروزبخت و حدسش بود. “دنباله اعداد اول به توان معکوس اندیسشان اکیدا نزولی هستند.” حدسی عجیب و دوست داشتنی و به اندازه ی حدس گلدباخ رمزآلود، و از همه مهم تر از یک بانوی ایرانی. گفتند هیأت علمی دانشگاه اصفهان است و قبل از آمدن ما به خانه، مدرس بخش نظریه اعداد خانه بود.بالاخره یک روز به خانه ریاضیات آمد و او را دیدم. ذوق زده شده بودم. با همه ریاضیدانانی که دیده بودم یا می شناختم فرق داشت. دید محاسباتی داشت. از ساده ترین الگوها زیباترین مسائل را طراحی می کرد. او خلق شده بود برای فرآیند “حدس؛ مشاهده؛ اثبات”. حرف از ریاضیات که می زد به وجد می آمدی. راجع به چگونگی به دست آمدن حدسش که می گفت شگفت زده می شدی و راجع به مشکلاتش که می شنیدی افسوس می خوردی.
یک بار به نتیجه ای در مورد اعداد اول رسیده بودم. مسأله را برای خانم فیروزبخت گفتم، چندین ساعت وقت گذاشت، انگار مسأله خودش است. بارها با نرم افزار متمتیکا بررسی می کرد و به طور ذهنی یا روی کاغذ محاسباتی را انجام می داد. در حین این محاسبات فراوان راه و روش های حمله به مسأله را به طور ناخودآگاه به من آموخت و خاطرات فراوانی برایم تعریف می کرد.
یکی از خاطراتش در مورد آن سال هایی بود که آن حدس معروف را زده بود. می گفت که در کل دانشگاه اصفهان یک کامپیوتر بود که توان بررسی حدسش را داشت. این که به چه سختی با آن روش های قدیمی برنامه می نوشته و نوبت می گرفته که برود در آن مرکز محاسبه درستی حدس را بررسی کند.
تفاوتی که فیروزبخت با بقیه ی اساتید و ریاضیدانان داشت این بود که در چهارچوب های دانشگاهی نمی گنجید. او یک ریاضیدان به مفهوم کلاسیک کلمه بود. فردی شبیه فرما، گالوا، رامونوجان و… .
او در رشته داروسازی تحصیل می کرد که به ریاضی علاقه مند شد و رشته خود را رها کرد و به ریاضیات و به ویژه نظریه اعداد پرداخت. اساتید خوبی سر راهش قرار گرفتند که از آن جمله می توان به آقای دکتر علی رجالی استاد دانشگاه صنعتی اصفهان و آقایان دکتر جعفر زعفرانی و دکتر رضا انشائی از اساتید دانشگاه اصفهان اشاره کرد.
حدس ها و مسائل مطرح شده توسط او در کتاب های معتبری از نویسندگانی چون هوکسلی و ربینبوئم چاپ شده است که باعث افتخار ایران و ایرانی است. ارتباطات اجتماعی فراوانی با اساتید خارج از کشور داشت، به گونه ای که او را در خارج بیشتر از ایران می شناسند.همچنین بیش از بیست سال با سایت primepuzzles.net در ارتباط بود و مسائلی را به طور هفتگی برای آن ها می فرستاد یا مسائل مطرح شده در این سایت را حل می کرد. خود را مقید می دانست که روی مسأله های هفتگی سایت فکر کند و حتما نقطه نظرات خود را برای این سایت بفرستد.
مسائل فراوانی در نظریه اعداد به نام اوست. روی این شاخه تعصب خاصی داشت. اعداد اول چون فرزندانی به تعداد بی نهایت برای او بودند که مدام با آن ها بازی می کرد. فقدان او را قبل از هر کسی باید به اعداد اول تسلیت گفت.
یک زن قهرمان که علی رغم تمام مشکلاتی که داشت، ایستادگی کرد و به راهش ادامه داد.
نامش تا ابد زنده باد و راهش پر رهرو
مهدی میسمی